“Gjatë intervistës së parë, shumë punëdhënës ju pyesin nëse keni fëmijë dhe mënyra se si përgjigjeni përcakton nëse do të pranoheni [në punë]”, kujton A.L.
Hezitimi i punëdhënësve për të punësuar nënat mund të vazhdojë të prekë gratë edhe pasi të sigurojnë punësim, dhe pandemia COVID-19 ka përkeqësuar sfidat me të cilat përballen nënat në tregun e punës.
Një nënë e re, beqare e dy fëmijëve, A.L. tha se pandemia COVID-19 jo vetëm që krijoi paqëndrueshmëri shëndetësore, por edhe paqëndrueshmëri ekonomike për familjen e saj.
Më 18 tetor, punëdhënësi i saj nga qyteti Cetinje në Mal të Zi e pushoi nga puna përmes një mesazhi në Viber, ndërsa ajo ishte në izolim për shkak që u prekën nga virusi COVID-19 në shtëpinë e saj. Punëdhënësi e arsyetoi vendimin e tij duke deklaruar se ajo mungonte në punë. Sidoqoftë, kjo përbënte përfundim të gabuar të kontratës së saj të punës.
Pasi dëgjoi për rastin e saj përmes mediave, Sindikata e Mediave të Malit të Zi (SMMZ) kontaktoi A.L. për t’i ofruar ndihmë juridike falas, dhe ajo pranoi. Në një intervistë me stafin e SMMZ, ajo shpjegoi më tej sfidat me të cilat përballen nënat me punëdhënësit e tyre dhe në përgjithësi në tregun e punës.
“Punëdhënësi nuk e kuptoi që fëmija im ishte i sëmurë dhe se duhej të isha me të në shtëpi ose në spital. Për shkak të këtyre mungesave, paga ime u zvogëlua ”, tha ajo. “Mëmësia nuk mbrohet fare. Nëse fëmijët janë pasuria më e madhe e kësaj bote, si mund të ndodhin këto gjëra?”
Gratë që përballen me shkelje të të drejtave të punës vuajnë si financiarisht ashtu edhe psikologjikisht, tha ajo.
“Një grua ndihet fajtore kur fëmija i saj është sëmurë, kur nuk mund të shkojë në punë ose kur i pakësohet paga. Mbijetesa e muajit bëhet një stres që ndikon në të gjithë familjen”, tha ajo.
Për ta ndihmuar atë të adresojë këto sfida, SMMZ ndihmoi A.L. në përgatitjen e një ankese kundër punëdhënësit të saj. Organizata gjithashtu e këshilloi atë në lidhje me paraqitjen e përfaqësuesit të saj ligjor gjatë procesit të gjetjes së një zgjidhjeje paqësore të këtyre mosmarrëveshjeve të punës.
Për shkak të ekspozimit në media të këtij rasti, punëdhënësi kontaktoi SMMZ për të paraqitur anën e tij të historisë. Si rezultat i kësaj bisede, punëdhënësi dha pëlqimin për zgjidhjen paqësore të këtij mosmarrëveshje pune përmes Agjencisë për Zgjidhjen Paqësore të Mosmarrëveshjeve të Punës.
Rasti u zgjidh me një marrëveshje dhe A.L mori të gjitha pagat e saj të para, të humbura që i detyroheshin asaj pasi ajo u pushua gabimisht. Punësimi i saj përfundoi në ditën e zgjidhjes së mosmarrëveshjes, para Agjencisë, dhe ajo u pagua për detyrimet e prapambetura nga periudha e pushimit nga puna deri në zgjidhjen e mosmarrëveshjes, si dhe pagat e reduktuara ndërsa ishte në pushim mjekësor. Punëdhënësi ka ndërmarrë të gjitha veprimet e nevojshme për të zgjidhur mosmarrëveshjen.
Ndërkohë, A.L ka filluar kërkimin për një punë të re. Ajo përdori të drejtën e saj për t’u regjistruar në Byronë e Punësimit si një person i papunë dhe punëkërkues.
A.L. mori mbështetje, duke përfshirë këtë ndihmë juridike falas, përmes nismës të SMMZ, të mbështetur nga Rrjeti i Grave të Kosovës, Qendra për të Drejtat e Grave dhe partnerët e tyre përmes Aksionit “Përmirësimi i të drejtave të grave në punë”. Kjo nismë financohet nga Bashkimi Evropian dhe bashkë-financohet nga Bashkëpunimi Suedez për Zhvillim Ndërkombëtar (Sida).
