Në dy dekadat e fundit është bërë përparim i madh në avancimin e të drejtave të lezbikeve, homoseksualëve, biseksualëve, transgjinorëve, interseksëve, personave queer dhe atyre me identitete të ndryshme gjinore dhe orientime seksuale (LGBTIQ+) në Kosovë.
Lëvizja tashmë është bërë e njohur dhe është bërë përparim në përmirësimin e kuadrit ligjor. Gjithashtu ajo është bërë më e dukshme dhe ka fituar njëfarë mirëkuptimi mes njerëzve.
Ndërkohë, lëvizja kundër gjinisë mbetet një kërcënim real për aktivistët LGBTIQ+ në Kosovë dhe rajon duke sfiduar të drejtat e tyre për martesë, për të pasur fëmijë, qasje në kujdesin shëndetësor, mundësi ekonomike dhe pranueshmëri sociale.
Duke diskutuar se si lëvizja kundër gjinisë ka ndikuar tek aktivistët lezbike, Drejtorja Ekzekutive e Rrjetit të Grave të Kosovës (RrGK), Igballe Rogova tha, “Le ta quajmë këtë lëvizje anti-gjinore ashtu siç është në të vërtetë: Është një lëvizje patriarkale”.
Burrat e fuqishëm që kërkojnë të ruajnë pushtetin dhe pozitat e tyre të privilegjuar po financojnë lëvizjen kundër gjinisë për të përforcuar vlerat patriarkale, të përshtatura si “vlera tradicionale, familjare”, të cilat shpesh minojnë të drejtat e grave, autonominë trupore dhe kontribuojnë drejtpërdrejt në pushtetin mashkullor mbi gratë dhe dhunën. kundër grave.
Për të adresuar këtë lëvizje patriarkale të fortë dhe të mirëfinancuar, “Ne duhet të bashkohemi [dhe] të bëjmë më shumë së bashku,” tha Rogova. Ajo theksoi rëndësinë që gratë të jenë solidare me njëra-tjetrën.
Rogova tregoi gjithashtu historinë e saj personale se si patriarkalizmi kishte ndikuar tek ajo. Gjatë një paneli me temë “Përfaqësimi i grave LGBTIQ+ në shoqëritë konservatore/homofobike/transfobike”, ajo tregoi se si mediat e “shfaqën” atë publikisht pa pëlqimin e saj. Ajo shprehu keqardhjen se si miqtë e saj që punonin në media e tradhtuan duke shkruar një artikull shpifës për martesën e saj.
Rogova e kaloi këtë periudhë të vështirë në jetën e saj duke pasur mbështetjen e familjes së saj dhe aktivisteve të tjera për të drejtat e grave. “Mbështetja ime është familja, miqtë dhe lëvizja,” tha ajo. “Pra, le të qëndrojmë së bashku. Të mobilizohemi së bashku. Le të kritikojmë patriarkalizmin në vend të njëri-tjetrit.”
Si një aktiviste feministe, Rogova tha se ajo i ka tri synime: të angazhojë burrat si aleatë kryesorë në sfidimin e patriarkatit; që gjeneratat e reja të marrin drejtimin, pasi dinë se si të arrijnë anëtarë të rinj të lëvizjes; dhe të ketë solidaritet mes grave.
Paneli që u mbajt më 4 nëntor ishte pjesë e një konference rajonale mbi “gjendjen e të drejtave të LGBTIQ+ në Ballkanin Perëndimor dhe Turqi mbajtur më 23-25 nëntor, organizuar nga Qendra për Zhvillimin e Grupeve Sociale (CSGD) dhe Qendra për Barazi dhe Liri.
Gjatë kremtimit të 20-vjetorit të CSGD-së si një organizatë që mbron të drejtat e LGBTIQ+ më 24 nëntor, CSGD i dha Rogovës një mirënjohje zyrtare për kontributin e saj në avancimin e të drejtave të personave LGBTIQ+ në Kosovë. Rogova ishte një nga aktivistet e para që doli hapur në mbrojtje të të drejtave të LGBTIQ+ në Kosovë dhe rajon dhe ka qenë një mbështetëse e vendosur e aktivistëve LGBTIQ+, organizatave dhe ndryshimeve ligjore për të mbrojtur të drejtat e tyre.
